ایسته ییرم

شاعر: مروارید دلبازی
*
ایسته ییرم سنی سندن آلاردیم
گؤزللری اؤزتختیندن سالاردیم
اوره ییمی اوره یینه چالاردیم
سن یاناردین،من باخاردیم توستونه
*
اولدوز اولوب اؤز زیرومدن انه ردیم
دؤرنده کی ملک لری یؤنردیم
آل لاله یه قرنفیله دؤنردیم
سه پیلردیم یوللارینین اوستونه
*
ایسته سه یدیم وصالینا یئتردیم
من گول اولوب اوره یینده بیتردیم
اوردا بلبل فریادیلا اؤتردیم
من یاناردیم سن باخاردین توستومه
*
اؤلسم بیر گون گل قبریمین اوستونه
بیرجه دنه بنؤوشه قوی بسیم دیر
باش اوستونده بیر قارانقوش اؤته جک
اودا سنه منت دارلیق سسیمدیر
*

ای گؤزللیک کعبه سی - علی آقا واحد

 ای گؤزللیک کعبه سی

ای گؤزللیک کعبه سی ، سن قبله گاهیم سان منیم

من گدای عشقینم ، سن پادشاهیم سان منیم

اؤزگه بیر جانانا جؤروندان شکایت ائتمه رم

هر جفا ائتسن ، یئنه ، اؤز دادخواهیم سان منیم

جان وئریب یا جانیم آلسان ، اختیاریم سنده دیر

عاجزم قارشیندا گویا کی ، ایلاهیم سن منیم

زولف و رخسارین اسیری ماها سالماز مهرینی

سن بولودلاردان چیخان ، بیر مهر و ماهیم سان منیم

صید قیلمیش کؤنلومو ، نازیله محزون گؤزلرین

مشک عنبر تیره لی آهو نیگاهیم سان منیم

من بو فقریمله سنین عشقینده فخر ائتسم نه اولار

 دولتیم ، فخریم ، پناهیم ، عز و جاهیم سان منیم

واحدم ، جانا ، فرحدن یوکسله ردیم گؤیلره

لطف ائدیب بیردم دئسن کیم ، خاک راهیمسان منیم

* 

بیر گؤزل نوحه

نوحه خوان:حاج طاهر قلندری
شاعرلر: رضایی مشکینی - سرابی

یا علی ائیله مدد دیل دولوسو غم دی آقا
زندگی اهل تولّایه جهنّم دی آقا
هارداسان آش گؤزووی شیعه لرین حالینه باخ
ظلم الیله پوزولان گولشن آمالینه باخ
آقاجان
سن تلاش ائیله دون هموار اولونا یوللاریمیز
ولی بو باره ده کم قویدولار مسئوللاریمیز
دئمیرم تک به تکی بی خرد و خائن دی
ولی بیر عدّه لری خصم خدا و دین دی
اوکی مسئول دو گرک سینه سینی چاک ائلیه
دووره سیندن علف هرزلری پاک ائلیه
سعی ائدیللر آقالار الده کی ایمانیمیزی
داراشیب بعضی سورور زالی کیمی قانیمیزی
بیر زامان رشوه حرامیدی، ربا چوخ بد ایدی
هاردا صحبت مگر از تبصره و درصدایدی؟
سازگاری اولونوب ایندی همان او بد ایلن
بانگ اسلامی وئریر وام اوتوز درصدایلن
آقاجان
بیرعّده واردی، صبحه کیمین آج یاتیر آقا
کلیه سین ساتیر کی جهازیه آلا آقا
ائو وار بیر ایلدی دادمیوب اصلا اتین دادین
آیا بونون روادور قویاق عدالت آدینی
دین اوستونه کؤلگه سالیب اشجار سیاست
بیر عده میزی مست ائلییب پست ریاست
بئش گون نن اؤتور ائل گؤزونه ائیلیر عبادت
بو خلقه ائدیر مسند قدرت ده خیانت
تندیر قیزیشیب باش قاریشیبیر یاپ آ یاپ دی
اصلا نه حساب وار نه کتاب وار تاپ آ تاپ دی
بیر سفره سالیبلار آقا جان هئی قاپ آ قاپ دی
مندن خبر آل دوز سؤزو والله چاپ آ چاپ دی
بیلمم کی بیر عدّه نئجه راحت یاتیر آللاه
غیرت له شرف داشینی باشدان آتیر آللاه
ناموسینی چوخلار اؤز الیله ساتیر آللاه
کیمدیر بو ایشین باعثی نسلیم باتیر آللاه
بو مملکته وئر سر و سامان نظر ائیله
الی قوینوندا قالیب جامعه ده نسل جوان
غصّه دن گؤز یاشی رخساره اولور گونده روان
نئینه سین نسل جوان قلبینه غم ریشه سالیب
ییرمی ایل درس اوخویاندان سورا آواره قالیب
اولماز انگیزه سی بیت المالا آزاده لرین
حق یئمک عادتی دور بعضی آقازاده لرین
هانسی نی دیندیریسن داد ویرور حیدری ام
حیدرین سفرۀ مهرینده نمک پروری یم
یالانچی عرض ارادت ائدیللر مولایه
او وقت کی ایستیر اوشاغی گله بو دنیایه
تصادفا سفر ائیلیر گئدیر اروپایه
کی تابعیّت آلا دقّت ائیله ایمایه
بولاردی قائم آل الله ها جسارت ائدور
حقوق ملّته واللاه بولار خیانت ائدور
اورگیوین سؤزونو گر دئدیم چکین بیر آه
کی آه قالمیاجاق یئرده شاهیدیم آللاه
نگران اولمویاسوز حق لری آلان گله جاخ
بو آه لار جمع اولوب خائنین ائوین ییخاجاخ
ائتدی تشویق چوخی دوزیولونو کشک ائده نی
اختلاص ائیلیه نین اولمادی تنبیه ائده نی
قلم عاجزدی کی تشریح ائلیه کیمدی بولار
اختلاص عالمی شیطانه معلّم دی بولار
دولودو سینه ده صندوق سخن محنت ایله
من نمایندۀ خلقم دئییرم جرات ایله
هانسی ارگان کی بو افرادی حمایت ائلیور
یول آچیر هر کسه بیر نحو ایله غارت ائلیور
بو جوانلاری آقا گؤر نه فنا ائیله دیلر
آیری کشورده گئدیب قصر بنا ائیله دیلر
شهدا قانه بویاندی کی چاتاق عزّته بیز
قویماروخ لیک او قانلار باتا هئچ قیمته بیز
نگران اولمویاسوز بولارین نسلینی آللاه کسه جک
علیهینه بیرگون بولارین گونو باد مخالف اسه جک
ای قلم همّت ائله اصل هدف دن دانیشاق
عمر ائدن آلتمیش اوچ ایل کان شرف دن دانیشاق
حسنینین آتاسی شاه نجف دن دانیشاق
مصحفه باخسان اگر شانینه چوخ آیه گلیب
رتبه سیندن بیری دیر کعبه ده دنیایه گلیب
انتخاب ائتدی اونون آدینی حیّ عزلی
اؤزو اعلادی بو والانین آدین قویدوعلی
*

سئوگیلیم آللاهین سئوگیم منیم دیر - جیغاتئل عیسی قیزی

سئوگیلیم آللاهین، سئوگیم منیم دیر
آغلاییب، ساچیمی یولسام حاقلی یام
گناها یازیلماز، سئوگی غنیم دیر
سئوگی عذابیندان اؤلسم حاققیمدیر
*
سئوگی مزارلیغی گؤسترین منه
هاردا دفن ائله ییم، هاردا سئوگیمی؟
هارا بویلانیرام، هارا باخیرام
دویورام، گؤرورم اوردا سئوگیمی
*
قلبیمده باسدیردیم، چیخدی گؤزومدن
سوزولدو – سوزولدو کؤنلومه آخدی
توپراقنان بولودون اویونون اوینادی
یئنه بخارلاندی شیمشک تک چاخدی
*
گؤیدن آیری گلیب منیم کتابیم
ایمانیم سئوگیمین، دینیم سئوگیمین
لکه سئوگیلیمین قلبینده کی داش
ائله منظره دیر منیم سئوگیمین
*
سئوگیمین مزاری اینجیر مندن
من بو زیارته گئدیم نه بیچیم؟
چیچک می آپاریم، گول مو آپاریم
گئدرسم، قاپیدان بس نئجه کئچیم؟
*
دچار ائدیلدییمبلایا بیر باخ
سئوگیمین مزاری چپرلی، قانلی
عشقین درگاهیندا اویویور عشقیم
گؤزومون اؤنونده سئوگیلیم جانی
*
اؤلوب سئوگیلیمین الینده، سئوگیم
ایلهامیم سئوگیمین یاسینا گلیب
سس سیز هارایلاریم، عرشی ترپدیب
ملک لر قلبیمین سسینه گلیب

اینساندان کؤچور دنیا - جیغاتئل عیسی قیزی

داها اینسان الیندن
فیرلانمیر، قاچیر دنیا
اینسان دنیادان کؤچمور
اینساندان کؤچور دنیا
*
یئییلیب فیرلانقاجی
بلکه توکنیب پری؟
چیخیبدیر اؤز اوخوندان
دنیا اولوب سر – سری
*
گاه ترسینه فیرلانیر
دایاندیریر زامانی
اینسانلارین الینده
قالیب دنیانین جانی
*
گؤتورولوب آرادان
یئرین – گؤیون پرده سی
اوتانیر فیرلانماغا
قالماییب لار هوسی
*
گاه دا قاچیر سرعت له
ساعات زامانی قووور
قیسسالیر اینسان عؤمرو
زامان ساعاتی قووور
*
دنیانین الی گؤیده
عرشه چیخیر ناله سی
اینسان مسکنی اولماق
ایسته میر یئر کوره سی
*

عاغلینا گلمه ین کسی سئوه سن - جیغاتئل عیسی قیزی

عاغلینا گلمه ین کسی سئوه سن
اگر غرورونو. سیندیرا سنی
گؤزلری گؤزونون اوخشاری اولا
گیره اوره یینه قاندیرا سنی
*
کئچه بیلمیه سن، اؤزو مرد اولا
سئوگین سئوگیم کیمی، سنه درد اولا
ایسته یاتاغینا سویوق قور اولا
اوشودعه آتشین، دوندورا سنی
*
چاشیب اونوداسان قوهومو، یادی
قالا داماغیندا وصالین دادی
گؤزه گؤرونمه یه سینه نین اودو
آغزیندان چیخان آه یاندیرا سنی
*
اسه چیغاتئل تک دوداغین، دیلین
الینین ایچینده یئتمه یه الین
ملک سیماسیندا گله سئوگیلین
عزرائیل حکمونده دیندیره سنی
*

منی یوخولاردا قویوب گئتمیسن - جیغاتئل عیسی قیزی

اوّل جه من سنی یوخودا گؤردوم
یونرا یوخوکیمی چیخدین قارشیما
باشیما گلمه ین نه قالمیشدی کی؟
سن ده بیر قریبه گلدیمن باشیما
*
باشیما گلن لر اؤتوب کئچردی
سن ائله گلمیشدین، گئتمک بیلمه دین
دئییرلر زمانلا کئچر هر بلا
زمان کئچدی، گئتدی، گئتمک بیلمدین
*
هایانا اوز توتدوم، هایانا دؤندوم
گؤروندون گؤزومه، بیر خیال کیمی
خیالیم مورگولو، گؤزوم یوخولو
من سنه سؤیله دیم یوخو دردیمی
*
دئدیم کی، سن دانیش، یوخونو یوزوم
یوخوم یوزولردی سنی گؤرنده
یادیمدان چیخاردی گؤردویوم یوخو
یوخوم پوزولاردی سنی گؤرنده
*
گل ایندی هارداسان یوخو یوزمانیم
منی بیر یوخودا قویوب گئتمیسن
داشیب گؤزلریمدن، گؤز یاشلاریمدا
بوتون یوخولاری یویوب گئتمیسن
*

آللاها مکتوب - جیغاتئل عیسی قیزی

گؤزل آللاهیم
قیامته ساخلاما، ایلاهی،جهنمی
فانی دنیادا گؤستر، آگاه ائیله بنده نی
ای فقیرین صاحبی،مظلوملارین همدمی
هئچ سندن گؤزله مزدیم، سن نئجه گؤز یومورسان؟
وئردیین روحو، جانی، اینساندان آلیر اینسان
*
قویما لکه گتیریر، اینسان – اینسان آدینا
کیمسه یئتیشه بیلمیر، بیرکیمسه نین دادینا
خبرین وارمی، یانمیر، یاش قورونون اودونا
الله اکبر دئییب، قان آخدیریر مسلمان
وئردیین روحو، جانی، اینساندان آلیر اینسان
*
سورونور توپراق اوسته، گؤیه اوجاتدیقلارین
گؤی ده آللاه لیق ائدیر، یئرده یاراتدیقلارین
آهی یتمیرمی سنه، گناه سیز اینسانلارین
یاتمیسان می، ایلاهی، هارا باخیرسان، اویان
وئردیین روحو، جانی، اینساندان آلیر اینسان
*
ایلانا آغی وئریر، زهرسیز کرتنکله
دشمن ائدیر قارداشی، کافرلر بیله – بیله
هر یئرده مسلمانا، قورورلار فتنه، تله
دینج اوتوروب یئرینده،سیر ائدیر کریستیان
وئردیین روحو، جانی، اینساندان آلیر اینسان
*
بلکه هئچ ملک لرین، خبر گتیرمیر سنه؟
ووران – وورانا قالیب، باش کسن – باش کسنه
او گؤزل وارلیغینی، کورلارا گؤسترنه
توکنیب بیتمک بیلمیر، بو وحشت، بو قتل عام
وئردیین روحو، جانی، اینساندان آلیر اینسان
*
جیغاتئلم، یازدیغیم نامه، سانما، شعردی
قلمیم گوجله یازدی، بو بلانی، بو دردی
ندن سه سوسور بشر، سؤزون بیتدیی یئرده
یا اؤزون گل ایلاهی، یا بیزی آپار بوردان
وئردیین روحو، جانی، اینساندان آلیر اینسان
*

بیزیم خانیم شاعرلریمیز

خورشید بانو ناتوان: در سال 1830 میلادی در شهر شوشا به دنیا آمد .دختر مهدی قلی خان حاکم خانات قره باغ و بهترین غزل سرای آذربایجانی در قرن نوزدهم است. او به زبان ترکی آذربایجانی و فارسی شعر می سرود. خورشید بانو رهبر انجمن ادبی مجلس انس بود. وی در سال 1897 درگذشت.

حیران خانم : در زمان فتحعلی شاه و نایب السلطنه اش عباس میرزا می زیسته است. او در تبریز متولد شده و همراه خانواده به شهر نخجوان کوچ کرد. در جنگ ایران و روس نامزدش به جبهه رفت و دیگر باز نگشت.او به نامزدش وفادار ماند و تا آخر عمر ازدواج نکرد. حیران خانم از طایفه بزرگ دنبلی های آذربایجان است.او مدت ها در نخجوان و ارومیه و خوی زندگی کرد.

حکیمه بلوری: در سال 1926 در ولایت خمسه شهر زنجان به دنیا آمد و در سال 2000 در باکو درگذشت. شاعری توانا بود و شعر معروف تبریز یکی از شاهکارهای ادبی اوست.